Maag- en darmklachten
Winderigheid, rommelende buik, buikpijn, moeilijk naar de WC of juist té makkelijk?
Darmklachten zijn erg vervelend en komen erg veel voor. Het is onhandig en soms zelfs gênant als je last hebt van een rommelende buik, winderigheid of als je steeds naar de wc moet. Er kunnen veel oorzaken zijn en soms is het lastig te achterhalen wát precies. Gelukkig kan een persoonlijk voedingsadvies bijdragen aan de vermindering van deze klachten.
Maag- en darmklachten
Winderigheid, rommelende buik, buikpijn, moeilijk naar de WC of juist té makkelijk?
Darmklachten zijn erg vervelend en komen erg veel voor. Het is onhandig en soms zelfs gênant als je last hebt van een rommelende buik, winderigheid of als je steeds naar de wc moet. Er kunnen veel oorzaken zijn en soms is het lastig te achterhalen wát precies. Gelukkig kan een persoonlijk voedingsadvies bijdragen aan de vermindering van deze klachten.
Veel voorkomende darmproblemen
– Obstipatie; wordt ook wel verstopping of constipatie genoemd. Er is sprake van obstipatie indien je minder dan 3 keer per week ontlasting hebt, dit hard en keutelig is en/of het veel moeite kost. Oorzaken kunnen zijn; te weinig vezels, te weinig vocht en/of te weinig vet in de dagelijkse voeding, medicijnen, zwangerschap, gebrek aan lichaamsbeweging, overige medische oorzaken, verkeerd gebruik bekkenbodemspieren.
– Diarree; (acute diarree wordt meestal veroorzaakt door een virus of bacterie en wordt hier buiten beschouwing gelaten). Er is sprake van diarree als je ontlasting brijig of waterig is en 3 of meer keer per dag komt. Oorzaken kunnen zijn; een darmziekte, voedselallergie of voedselintolerantie, overige medische oorzaken, als gevolg van ernstige verstopping (overloopdiarree of secundaire diarree), bacteriële overgroei.
– PDS; PDS staat voor Prikkelbaar Darm Syndroom en werd voorheen ook wel spastische darm genoemd. Bij PDS kan er sprake zijn van obstipatie, diarree of een combinatie hiervan. Meestal zijn er meerdere klachten aanwezig zoals opgeblazen buik, winderigheid, valse aandrang, misselijkheid, vermoeidheid, hoofdpijn, spierpijn etc. De diagnose PDS wordt meestal gesteld door andere mogelijke (medische) oorzaken van de klachten uit te sluiten. Oorzaken kunnen zijn; maagdarminfectie, stress, emoties en/of onregelmatig leven, voedselallergie, voedselintolerantie, gebrek aan vezels/vocht/beweging of juist overmaat aan oplosbare vezels etc.
Darmflora
De darmflora bestaat uit miljarden darmbacteriën, deze zorgen voor een goede stoelgang en het immuunsysteem. Ze zeggen ook wel ‘een goede weerstand komt uit je darmen’. De darmen zijn namelijk voor een groot deel verantwoordelijk voor onze weerstand. Er zijn goede en slechte bacteriën en deze moeten goed in balans zijn. Het goede van goede bacteriën is dat ze de slechte bacteriën tegenhouden. Én ze produceren vitaminen en goede vetzuren. Veel goede bacteriën zorgen voor een soepele vertering en -stoelgang. Als de slechte bacteriën de overhand hebben dan is de darmflora uit balans.
Algemene adviezen voor een goede stoelgang
De algemene adviezen zijn niet voor iedereen van toepassing, maar gelden globaal voor een goede darmconditie:
– Eet gezond en vezelrijk
– Drink voldoende vocht
– Beweeg voldoende
– Ontspan voldoende
– Kauw je eten goed en eet rustig
– Eet en slaap regelmatig
– Vezels: eet 30 tot 40 gram vezels per dag, deze vind je in graanproducten zoals volkorenbrood, volkorenpasta, quinoa, havermout e.d. Ook groente, fruit, peulvruchten en noten en zaden zijn vezelrijk.
– Vocht: drink 1,5 tot 2 liter vocht (alle dranken behalve alcohol tellen mee) totaal per dag en verdeel dit goed over de dag.
– Beweging: beweeg dagelijks minimaal 30 minuten matig intensief
– Ontspanning: zorg voor voldoende ontspanning. Ook beweging zorgt voor ontspanning. Veel mensen met darmproblemen zoals PDS hebben baat bij yoga.
– Goede vetten: eet dagelijks een handje noten, gebruik olijfolie in de salade, eet regelmatig avocado, zaden en vette vis
– Vezels: eet 30 tot 40 gram vezels per dag, deze vind je in graanproducten zoals volkorenbrood, volkorenpasta, quinoa, havermout e.d. Ook groente, fruit, peulvruchten en noten en zaden zijn vezelrijk.
– Vocht: drink 1,5 tot 2 liter vocht (alle dranken behalve alcohol tellen mee) totaal per dag en verdeel dit goed over de dag.
– Beweging: beweeg dagelijks minimaal 30 minuten matig intensief
– Ontspanning: zorg voor voldoende ontspanning. Ook beweging zorgt voor ontspanning. Veel mensen met darmproblemen zoals PDS hebben baat bij yoga.
– Goede vetten: eet dagelijks een handje noten, gebruik olijfolie in de salade, eet regelmatig avocado, zaden en vette vis
Wat de diëtist doet
De precieze oorzaak van darmklachten verschilt van persoon tot persoon. Om inzicht te krijgen in jouw klachten, voedingspatroon en leefpatroon zal ik tijdens het eerste consult in Nieuwerkerk aan den IJssel uitgebreid vragen stellen. Tijdens dit eerste consult zullen we ook bespreken met welke aanpassingen je aan de slag kan. Vervolgens is het in sommige situaties handig om een eet- en klachtendagboek bij te houden.
FODMAP dieet
Bij PDS klachten wordt ook wel het Low FODMAP dieet ingezet. Het laag FODMAP dieet oftewel The Low FODMAP dieet is ontwikkeld en in de praktijk getoetst door wetenschappers aan de Monash Universiteit in Melbourne, speciaal voor mensen met het prikkelbare darm syndroom en voor mensen met coeliakie of IBD met prikkelbare darm klachten.
Wat zijn FODMAP’s
FODMAP’s zijn voedingsstoffen (moleculen), die klachten zoals gasvorming en buikpijn kunnen veroorzaken. De voedingsstoffen zijn korte keten koolhydraten en verwante alcoholen: oligosaccharide van fructose (fructanen) en galactose (galactanen), disachariden (lactose), monosacchariden (fructose), en suiker alcoholen (polyolen) zoals sorbitol, mannitol, xylitol en maltitol. Deze voedingsstoffen worden slecht of niet opgenomen in de dunne darm en komen in de dikke darm terecht.
Het FODMAP dieet is geen simpel dieet. De diëtist zal voor de 1e fase (eliminatiefase) adviseren welke voedingsmiddelen die rijk zijn aan FODMAP’s vermeden moeten worden. Het FODMAP dieet is niet altijd noodzakelijk, in de praktijk blijkt vaak dat kleinere aanpassingen al het gewenste resultaat geven.